Στο τέλος αυτής της ενότητας θα είστε σε θέση να:

Μάθετε για κυβερνητικοί μηχανισμοί στήριξης κρίσεων
Προσδιορισμός της καταπολέμησης της κρίσης Εργαλεία κατάλληλα για την επιχείρησή σας
Επιτυχής χρήση μέσων κατά της κρίσης

Οι κρατικές ενισχύσεις είναι ενισχύσεις που χορηγούνται από το κράτος ή από κρατικές πηγές και οι οποίες παραβιάζουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό ευνοώντας ορισμένες επιχειρήσεις ή ορισμένους κλάδους παραγωγής.

Οι κρατικές ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται ιδίως με τη μορφή:

• επιδοτήσεις και πιστώσεις φόρου
• επιδοτήσεις κεφαλαίου και επενδύσεων
• ο λεγόμενος «δανεισμός με ευνοϊκούς όρους» (προτιμησιακά και υπό όρους εξαγοράσιμα δάνεια, αναβολή και πληρωμή σε δόσεις)
• εγγυήσεις και εγγυήσεις.

Οι οντότητες που χορηγούν ενίσχυση θα πρέπει να νοούνται ως φορείς της δημόσιας διοίκησης και άλλες οντότητες που είναι εξουσιοδοτημένες να παρέχουν ενισχύσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός δημόσιου επιχειρηματία. Η βοήθεια παρέχεται συχνότερα ως αποτέλεσμα της λήψης απόφασης ή της υπογραφής σύμβασης.

Source: https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/BASLeksykon.xsp?id=6C69A9C632BBC917C1257A59003DD1CF&litera=P

Προσοχή:
Υπό το πρίσμα της βελτίωσης της υγειονομικής κρίσης στην Ευρώπη και της σταδιακής άρσης των σχετικών περιοριστικών μέτρων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τη δήλωσή της της 12ης Μαΐου 2022, δεν παρέτεινε την ισχύ του προσωρινού πλαισίου πέραν της τρέχουσας ημερομηνίας εφαρμογής, δηλαδή της 30ής Ιουνίου 2022.

Πληροφορίες σχετικά με όλα τα προγράμματα ενίσχυσης που κοινοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έγκριση ενισχύσεων, τις νομικές πράξεις και τις εξηγήσεις σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε επιχειρηματίες που έχουν πληγεί από τη νόσο COVID-19 μπορείτε να βρείτε εδώ:

https://ec.europa.eu/competition-policy/state-aid/coronavirus_en
 

Οι κρατικές επιδοτήσεις μπορούν να ληφθούν μόνο αν το ξέρετε:

Μπορείτε να προσδιορίσετε την κατάσταση της εταιρείας σας;

	Γνωρίζετε την κατάσταση της εταιρείας σας;
	Είστε ΜΜΕ ή πολύ μικρή επιχείρηση;
	Ο ορθός καθορισμός του ποσού της συγχρηματοδότησης (με βάση το καθεστώς ΜΜΕ της επιχείρησης) αποτελεί σημαντική τυπική προϋπόθεση και έχει αντίκτυπο στη δυνατότητα λήψης επιδότησης.

Η έννοια της επιχείρησης

Από την πάγια νομολογία του ΔΕΕ προκύπτει ότι
 για τους σκοπούς των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ, επιχείρηση είναι κάθε οντότητα που ασκεί οικονομική δραστηριότητα ανεξάρτητα από τη νομική της μορφή και μέθοδο χρηματοδότησής της και ότι όλες οι οντότητες που ελέγχονται (νομικά ή εκ των πραγμάτων) από την ίδια οντότητα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ενιαία επιχείρηση. 

Source: https://ec.europa.eu/competition/state_aid/what_is_new/maritime_transport_overview_sa_rules_during_coronavirus.pdf

Το μέγεθος της επιχείρησης

Το μέγεθος της επιχείρησης επηρεάζεται όχι μόνο από τον αριθμό των εργαζομένων, αλλά και από τον ετήσιο κύκλο εργασιών ή τον ετήσιο ισολογισμό της επιχείρησης καθώς και από τους δεσμούς με άλλες οντότητες (προσωπικές, κεφαλαιουχικές, οργανωτικές, οικονομικές).

Source: https://ec.europa.eu/competition/state_aid/what_is_new/maritime_transport_overview_sa_rules_during_coronavirus.pdf
 

Σώρευση ενισχύσεων

Πριν από την υποβολή αίτησης για κρατική ενίσχυση, ο επιχειρηματίας πρέπει να εξοικειωθεί με τους γενικούς κανόνες σώρευσης ενισχύσεων, διότι το προσωρινό πλαίσιο καθορίζει τις μέγιστες τιμές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από μια επιχείρηση σε επιμέρους τμήματα (είδη ενισχύσεων).

Source: https://ec.europa.eu/competition/state_aid/what_is_new/maritime_transport_overview_sa_rules_during_coronavirus.pdf
 

Οι προϋποθέσεις

Οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για να επωφεληθούν από τη στήριξη διαφέρουν ανάλογα με τη χώρα - η βασική προϋπόθεση είναι, ωστόσο, συνήθως η ανάγκη αναστολής δραστηριοτήτων ή μείωσής της σε σημαντικό βαθμό (η οποία συνήθως μετράται με μείωση του κύκλου εργασιών κατά συγκεκριμένο ποσοστό). Ο σχεδιασμός των προγραμμάτων επιδότησης ποικίλλει σε ορισμένες χώρες, τα προγράμματα είναι μάλλον οριζόντιου χαρακτήρα και πολλές κυβερνήσεις προσφέρουν υποστήριξη επιδοτήσεων αφιερωμένη σε οντότητες από επιλεγμένους τομείς. 

Source: Nicolaides, P. (2020a). Application of Article 107(2)(b) TFUE to Covid-19 Measures: State Aid to Make Good the Damage Caused by an Exceptional Occurance. Journal of European Competition Law & Practise, 11(5–6). http://doi.org/10.1093/jeclap/lpaa026

Λύσεις στον τομέα της φορολογικής πολιτικής

Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της νόσου COVID-19, εφαρμόστηκε ένα πολύ ευρύ φάσμα λύσεων στον τομέα της φορολογικής πολιτικής. Για παράδειγμα, μπορούμε να υποδείξουμε:

• προσωρινές απαλλαγές από την υποχρέωση διακανονισμού ορισμένων φορολογικών υποχρεώσεων, με μείωση των φορολογικών συντελεστών
• μετατοπίζοντας όλες τις πιθανές διάρκειες των υποχρεώσεων
• επιτάχυνση της επιστροφής των αχρεωστήτως καταβληθέντων φόρων· ευελιξία - πολλές χώρες έχουν προσφέρει
• φορολογούμενοι ευρεία ελευθερία επιλογής της μεθόδου και του χρόνου διακανονισμού

Μέσα στήριξης της αγοράς εργασίας που βοηθούν στη διατήρηση της απασχόλησης ή στην επιδότηση των μισθών. Λύσεις σύμφωνα με τις οποίες οι κυβερνήσεις χρηματοδοτούν μέρος των μισθών των ανθρώπων είναι δημοφιλείς εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης ή αντισταθμίζουν το κόστος των εργαζομένων που προκύπτουν σε σχέση με τις ιατρικές απολύσεις (π.χ. Ιταλία). Ορισμένες χώρες βασίζονται σε προϋπάρχοντα προγράμματα από αυτή την άποψη (η Ισπανία επέκτεινε το πρόγραμμα ERTE, η Ιταλία βασίζεται στο ταμείο Cassa Integrazione). Αυτά τα μέτρα ενίσχυσης στηρίζουν γενικά άμεσα τους επιχειρηματίες, αλλά οι τελικοί δικαιούχοι τους είναι, φυσικά, οι εργαζόμενοι. Το κράτος συνήθως αποζημιώνει μόνο ένα μέρος της αμοιβής του για μια συγκεκριμένη περίοδο και μέχρι ένα καθορισμένο ποσό.
Εξίσου δημοφιλείς είναι οι λύσεις που συνίστανται σε απαλλαγές από την υποχρέωση καταβολής προκαταβολών για φόρο εισοδήματος και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, μερικές φορές λαμβάνουν τη μορφή αναβολής της λήξης των φορολογικών υποχρεώσεων ή μείωσης των ισχυόντων συντελεστών. Λύσεις αυτού του τύπου έχουν χρησιμοποιηθεί, μεταξύ άλλων, από την Ισπανία, την Ιταλία. Διάφοροι τύποι επιδοτήσεων για εργαζόμενους γονείς που πρέπει να κλείσουν τα σχολεία τους είναι επίσης δημοφιλείς για τη φροντίδα των παιδιών τους.

Source: https://www.bgk.pl/files/public/Pliki/Analizy_ekonomiczne/raport_BGK_narzedzia_pomocowe_COVID_styczen2021.pdf

Οι αντικρίσεις κάλυψαν αλλαγές από διάφορους τομείς του οικονομικού συστήματος
Οι ασπίδες κατά της κρίσης περιελάμβαναν άμεσες κρατικές ενισχύσεις καθώς και ορισμένες έμμεσες λύσεις (π.χ. φορολογικές ελαφρύνσεις)
Οι ασπίδες κατά της κρίσης περιελάμβαναν λεπτομερείς αλλαγές σε διάφορους τομείς του νόμου
Οι ασπίδες κατά της κρίσης υπέστησαν συχνές αλλαγές και απαιτούσαν προσαρμογή στην ταχέως μεταβαλλόμενη πραγματικότητα